Zorns far, den tyske bryggmästaren Johann Leonard Zorn, föddes 1831 i byn i tysklan.. Almanya… Üstteki ‘Midnat’ geceyarısı, adını taşıyan bu yağlı boya resmi (1891) salt bu bölgenin doğal örtüsüsnü değil, bu bölge insanını, kadın konumunu, şöyle ki yüz yirmi yıl öncesi İsveç kırsal alanında kadın nedir bunu da yansıtıyor.
Anders Zorn…Salt müzayede, açık artırma alım satımları değil onu öne çıkaran konu.
Onun resimlerini o noktaya getiren gerçeklik, resimlerinde yaşıyor ve hep yaşayacak, dedim önceki yazıda.
Bu konuyu bir örnek işte.
Şöyle ki yazın sanatı bu duruma farklı bakar.
Yazıla yazıla sivrilmiş diller bile elli yıl içinde değişik betimlemelerle evrilir.
Değerli İzleyici,
Yaşanan çağın değişen eğilimlerine göre klasik yazarlar aranmaz olur.
Genç, yeni kuşaklar öncekilere bakmadan yeni akımlarla coşar ve koşar.
Dil, kimi sözcükler silinir; sözcüklerin içsel anlamları boşalır, farklı bir iletişim kulvarı ile edebiyat da kulvar değiştirir.
Resim sanatı böyle değil.
Resim sanatı neden böyle değil?
Yandaki resme bakınız!
1886’da Mora/Dalarna/İsveç’de yapılmış bu.
Zorn, anneannesini de resmin sağ köşesine kondurmuş.
Resmin adı; Bizim günlük ekmeğimiz.*
Suluboya bir resmi klasik yapan, yüz yıl sonra yüksekte tutan nedir?
Hiç değişmeyecek ögeleriyle, resim sanatında çağları aşacak gizem burada.
Anders Leonard Zorn bu anlamda en önde dipdiri, canlı ve güncel yıldızı ışıldıyor
Mora da doğduğunu biliyoruz. Mora, yaklaşık 10 bin üzerinde kişinin yaşadığı ve Zorn müzesi ve atelyesi ile de turizm çekiciliği olan Dalarna’nın merkezinde en şirinlerinden bir belde.
İsveç’in ortalarında yeşil yamaçları ve vadileri ile de tanınan ve adını da ‘Dal’ dere(ler) yatağı ve akarsu vadileri gibi Dal-ar(çoğul)-na adı ile anılan (eski Sveland) bölgesinde.
“Dal-ö” ise, akarsuların yarattığı, ortaya aldığı ada. Zorn gezileri dışında kalan tüm yaşamını bu doğaya sığdırmış.
Üstteki ‘Midnat’ geceyarısı, adını taşıyan bu yağlı boya resmi (1891) salt bu bölgenin doğal örtüsüsnü değil, bu bölge insanını, kadın konumunu, şöyle ki yüz yirmi yıl öncesi İsveç kırsal alanında kadın nedir bunu da yansıtıyor.
Değerli İzleyici,
Dalarna ve Mora pek çok açıdan, İsveç tarihinde yer yapmış.
İsveç’in bugünkü devlet kurucusu, Kral Gustav (1496- 1560) Vasa nın Norveç’e kaçış anısını simgeleyen ve 1922 den başlayarak her yıl Mart ayında yapılan ve on binlerce kişinin kayaklarla katıldığı, 90 klmlik ünlü ‘Vasaloppet’ de yine Dalarnada-Mora’dan çıkış yapar.
Zorn tüm yaşamı boyunca adı Siljan olan bu akarsu oylumundaki bu bölgeye, bu akarsu ile oluşan adacıklara bağlı kaldı.
Annesi (Mona)Grudd Anna bu bölgenin kızlarından.
‘Brygg’ denilen içki için (bira da var) bazı maddelerin öğütülmesi işleminde çalışan bir işçi.
Sevgi, içtenlik…
Tekin SonMez, 7 Ocak 2011 Stockholm
ilk resim; Midnatt, (1891), 69 x 1o3 Zornsamlingarna, Mora.
ikinci resim; Vart dagliga bröd, (1886) akvarel 68 x 102 Nationalmuseum Stockholm)
Siyah Beyaz foto; Zorn ortada, anne annesi önde oturuyor, annesi yanda (1885) Mora…
