Kulu’nun İsveç’te geleceği var mı? Tandoğan Uysal/Tekin SonMez Söyleşisi, Dördüncü Yazı
Sevgili Tandoğan Uysal’ın evindeyiz. Yirmi yıllık gazeteci, fotoğrafçı; Başkentte İsveç sosyal, siyasal ve ekonomi kaynaklı haber tarihini güncel olarak olay yerinde izleyen, Türkiye ve Avrupa medya sektöründe başarılı haberler yapan gazeteci arkadaşımızın evindeyiz. Türkiye’den gelen en büyük grupla, gazeteci olarak güzel ilişkiler kuran Tandoğan Uysal yeni seçim öncesi anlamlı röportajlar da yaptı, Hürriyet Gazetesi’nde yayınlandılar. Biz de soru yöneltmek istiyor ve Tandoğan Uysal’ın izlenimleri için NİS Media mikrofonunu ona yöneltiyoruz.
SORU; Kulu’nun İsveç’te geleceği var mı? Kulu imgesini getiren insanlar ve İsveç.. değerlendirmek için bunaları nasıl algılayalım?
YANIT; Şunu söyleyebilirim: Biliyorsunuz işte İsveç’te 70 bine yakın Kululu olduğu söyleniyor. Artık Kulu’nun geleceği İsveç’te yeşilleniyor. Son olarak yerel seçimlerin öncesinde CHP’nin belediye başkan adayı Cafer Tayyar Budak, Saadet partisinin başkan adayı, (ismini hatırlayamıyorum, o zat) İsveç’e gelerek seçim kampanyalarını Stockholm’deki Kululuların arasından başlattılar.
SORU; ‘Stockholm önemli bir başkenttir ve bu nedenle burada başlattılar,’ diyebilir miyiz? Yoksa neden burada başlatsınlar?
YANIT; Demek ki artık 70 bin Türk, Kululu Türk, yerel seçimler öncesinde önemli bir potansiyel hale gelmiş. Bu nedenle çok büyük bir önemi var İsveç’te yaşayan Kululuların. Tabii ki bunun birçok nedeni var. Kululuların çoğunluğu Stockholm gibi dünyanın önde gelen bir başkentinde yaşıyorlar.
SORU; Dünyanın önde gelen başkentinde yaşıyorlar, dediniz. Kulu’nun nabzı Stockholm’de atıyor demek iser gibi bir haliniz var?
YANIT; Evet! İster istemez burada etkileniyorlar. Buradaki sosyal refah devletini bir model olarak, işte bunu Türkiye’ye götürme söz konusu olabilir. Buradaki yaşantı biçimlerini Türkiye’de, Kulu’da yaşama geçirebilirler. Buradan etkilenebilen bazı insanların söylemleri, belediye başkanlarının belki ufuklarını açabiliyor. İsveç’teki Kululular, Türkiye’nin kaderinin çiziminde artık önemli görülen simge isimler oldular. Evet, Kulu’nun nabzı artık Stockholm’de atıyor diyebiliriz.
SORU; Sevgili Uysal, Kulu simgesi olan bu gurubun İsveç konumu nedir?
YANIT; Şimdi genel olarak baktığımızda İsveç’te yaşayan çok sayıda göçmen kökenli insanlar var, yani yabancılar var. Bunlar arasında en başarılıları Kululular. Bir araştırma yapıldı, bu araştırmada göçmen gruplar içinde ‘ticari dünyada’ en fazla başarı sağlayanlar Türkler. Türklerin de yüzde doksanını Kululu sayabiliriz. İsveç’e 1960’ların sonunda gelen Kululular bugün artık işveren konumuna geçmiş, yıllık ciroları milyon kronlara yükselmiş, yanında işçi istihdam eden, kendisi işçiyken bugün yanında işçi çalıştıran konuma gelmiş ve İsveç ekonomisi için de önemli bir kitle olmuş durumdalar…
SORU; İsim verebilir misiniz, hemen dilinizin ucuna geliveren.. bir ad.
YANIT; Şimdi isim vermek.. tabii ki yani.. çoğu diyelim artık. Yani İsveç’te yaşayan Kululular fabrikada çalışmıyor. Bunların çoğu ufak işletmeli esnaf kökenli veya işte ekmek fabrikası, fırın işleten, işte büfe işleten, pastane işleten, bar işleten, pizza restoranı işleten.. tabii ki bunlar da yine büyük ciroların döndüğü işyerleri.
SORU; İsveç’te herhangi bir fabrikada çalışan Türk yok mu şimdi?
YANIT; Bugün İsveç’in herhangi bir fabrikasına gidip yahu işte göçmen kökenli Türk işçileriyle röportaj yapacağım diye insan arasanız çok zor bulursunuz. Ama herhangi bir restorana gitseniz yüzde seksen sahibi Türk çıkar. Yani o kadar büyük ciroların döndüğü işyerleri.
Sürecek
15 Şubat 2009 Stockholm.
